"Deregulacja" zawodu agenta piłkarskiego (część 2).

Na wstępie poprzedniego wpisu wspomniałem o wytycznych FIFA, dotyczących nowych przepisów regulujących działalność agentów piłkarskich. W dniach 20 -21 marca 2014 roku Komitet Wykonawczy FIFA zatwierdził nowe regulacje dotyczące funkcjonowania rynku piłkarskich menedżerów, co miało być konsekwencją zapoczątkowanej w 2009 roku głębokiej reformy. I faktycznie, zmienić ma się sporo. A zmiany mają wejść w życie już niedługo bo 1 kwietnia 2015 roku.

JAK MA BYĆ?

Po pierwsze „znikają” agenci piłkarscy i licencje menedżerskie. Od kwietnia ma funkcjonować legalna definicja pośrednika ¹⁾intermediary. Pośrednikiem będzie osoba fizyczna lub prawna, która odpłatnie lub nieodpłatnie reprezentuje zawodnika i/lub klub w negocjacjach mających na celu zawarcie kontraktu zawodniczego lub reprezentująca kluby w negocjacjach przeprowadzanych celem zawarcia umowy transferowej ²⁾A natural or legal person who, for a fee or free of charge, represents players and/or clubs in negotiations with a view to concluding an employment contract or represents clubs in negotiations with a view to concluding a transfer agreement

Z samej definicji wynikają już dwie istotne zmiany.

Po pierwsze pośrednikiem może być również osoba prawna, a więc np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością albo akcyjna. Dotychczas agentami piłkarskim, a ściślej menedżerami ds. piłkarzy (na gruncie polskich regulacji) mogły zostać jedynie osoby fizyczne. W tym miejscu pozwolę sobie na dygresje. Zważywszy na fakt, iż przepisy FIFA określają jedynie minimalne wymogi dotyczące pośredników, a każdy związek piłkarski zobowiązany jest do wprowadzenia w tym zakresie własnych regulacji, to mając na uwadze polską specyfikę prawną i przepisy kodeksu cywilnego, które nakazują stosować przepisy o osobach prawnych również do jednostek organizacyjnych, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, można przypuszczać, iż zawód pośrednika będzie można wykonywać także w formie spółki osobowej. Nieuzasadnione moim zdaniem byłoby różnicowanie uprawnień tych podmiotów, zważywszy iż regulacja w sposób ewidentny zmierza do rozszerzenia dostępu do zawodu.

Co więcej, przykładowo dłużnik spółki jawnej ma szersze możliwości egzekucji zobowiązań niż dłużnik osoby fizycznej. Wracając jednak do samej definicji, drugą istotną zmianą jest fakt, iż pośrednicy będą mogli reprezentować przy zawieraniu kontraktu obie strony jednocześnie, co wynika już z samej definicji ³⁾użycie angl. spójnika „and”, a potwierdzenie znajduje w pkt 8.3 przepisów, zgodnie z którym wymogiem takiej reprezentacji (podwójnej) jest złożenie przez klub i zawodnika oświadczeń o wyrażeniu zgody na reprezentację obu stron ⁴⁾dotychczas taka praktyka była wprost zabroniona. Dodatkowo w oświadczeniu należy określić kto będzie pośrednika wynagradzał.

Skoro dotarliśmy do kwestii wynagrodzenia, to należy omówić kwestie, która zupełnie niezasłużenie budzi największe kontrowersje, otóż rekomendowana przez FIFA wysokość prowizji dla pośrednika tj. 3 % wynagrodzenia wynegocjowanego dla zawodnika w przypadku kontraktów zawodniczych i 3 % opłaty transferowej przy umowach pomiędzy klubami. Jak wspominałem w poprzedniej części artykułu, obecnie standardowo jest to około 10 %. Po zmianach będzie to natomiast …. dokładnie tyle samo tzn. taki procent jaki strony ustalą. Sama rekomendacja FIFA nie jest dla nikogo wiążąca, więc omawiany przepis w praktyce nie wpłynie na praktykę rynkową. Prowizja 3 % w aktualnie obowiązujących przepisach stanowi tzw. domyślną prowizje, tzn. taką którą stosuje się w przypadku gdyby strony nie określiły w umowie wysokości wynagrodzenia menedżera. Bardziej istotną kwestią, chociażby w kontekście ostatniego transferu Krystiana Bielika, jest zakaz dokonywania jakichkolwiek płatności na rzecz pośrednika świadczącego usługi przy transferze piłkarza niepełnoletniego.

Nasuwa się pytanie, w jaki sposób poszczególne związki oraz federacja będą nadzorować działalność pośredników. Otóż pomimo zniesienia licencji konieczna będzie rejestracja w związku piłkarskim. Zważywszy na wymóg oznaczenia w umowie, iż była zawierana z udziałem pośrednika oraz przesłania egzemplarza do związku, związek prowadził będzie rejestr wszelkich transakcji zawieranych z udziałem pośredników.

Przed rejestracją pośrednik obowiązany będzie złożyć podpisaną deklaracje, której wzór stanowi załącznik do odnośnych przepisów.

Do rejestru wpisana może być jedynie osoba o nienagannej reputacji, a jeżeli wpisowi ma podlegać osoba prawna, wymóg ten dotyczyć ma członków zarządu lub innego organu uprawnionego do reprezentacji. Kwestia nienagannej reputacji nie została szerzej omówiona, ale można przypuszczać, iż w tej kwestii nie zmieni się wiele i utrzymany zostanie wymóg niekaralności (za określone typy przestępstw). Krajowe związki zobowiązane są również do kontrolowania czy pośrednik nie pełni funkcji w federacji, związku piłkarskim, lidze, FIFA etc., co w konsekwencji mogłoby prowadzić do konfliktu interesów. A jakie instrumenty służyć mają przestrzeganiu ustalonych zasad? FIFA przewiduje sankcje aczkolwiek szczegółowe przepisy w tym zakresie mają zostać ustalone i wprowadzone przez krajowe związki piłkarskie.

Co do samej umowy z pośrednikiem, wg nowych przepisów strony będą mogły dowolnie określić okres obowiązywania umowy. Dotychczas maksymalny okres czasu na jaki umowa mogła zostać zawarta wynosił dwa lata. Zniesiony został również wymóg posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, co na pewno obniży „bariery wejścia na rynek”.

JAK BĘDZIE?

Jak zaznaczyłem na wstępie przepisy FIFA stanowią jedynie minimalne wytyczne dla krajowych związków piłkarskich, które te obowiązane są uwzględnić przy uchwalaniu własnych przepisów. W wytycznych FIFA wyraźnie zaznaczono, iż dopuszczalne jest wyjście poza te minimalne standardy, trudno więc wyrokować jaki kształt przyjmą nowe przepisy. Może się jednak okazać, iż stanowić będą kalkę regulacji FIFA (tak jak było w przypadku obowiązującej uchwały), z tym jednak zastrzeżeniem, iż kwestie sankcji PZPN i inne związki będą musiały uregulować samodzielnie. Ostatecznym kształtom zmian na pewno przyjrzymy się na blogu w kwietniu. A z oceną skutków samej deregulacji trzeba będzie poczekać jeszcze dłużej.

Fot. Yellow.Cat / Foter / CC BY

1. intermediary
2. A natural or legal person who, for a fee or free of charge, represents players and/or clubs in negotiations with a view to concluding an employment contract or represents clubs in negotiations with a view to concluding a transfer agreement
3. użycie angl. spójnika „and”
4. dotychczas taka praktyka była wprost zabroniona